ΙΔΙΟΠΑΘΗΣ ΣΚΟΛΙΩΣΗ: ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ

Σκολιωση , είναι η συνηθέστερη παραμόρφωση της Σπονδυλικής στήλης και ένα από τα συνηθέστερα αίτια που οδηγούν τους γονείς να αναζητήσουν ιατρική συμβουλή και «έλεγχο» για το παιδί τους. Η έγκαιρη διάγνωσή και η πρώιμη θεραπεία της σκολίωσης κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας είναι ο καλύτερος τρόπος πρόληψης της επιδείνωσης της παραμόρφωσης. Η συμβολή του χειρουργού Σπονδυλικής Στήλης είναι πολύτιμη και αποτελεσματική. Η θεραπεία της σκολίωσης εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς, αλλά και από το μέγεθος της καμπύλης. Η αντιμετώπισή της, οπως εξηγει, ο Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης/ Σκολιωσης Ηλίας Παπαδόπουλος ,διακρινεται σε συντηρητική και σε χειρουργική.

Η εφηβική σκολίωση είναι η πιο συνηθισμένη πάθηση της σπονδυλικής στήλης κατά την παιδική ηλικία και αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά τόσο με τη χρήση των διορθωτικών κηδεμόνων όσο και με τις σύγχρονες χειρουργικές επεμβάσεις.

Η παιδική σκολίωση είναι η πάθηση της σπονδυλικής στήλης που απασχολεί περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ορθοπαιδική πάθηση τους γονείς. Πρόκειται για την παραμόρφωση (το στράβωμα) της σπονδυλικής στήλης στο πρόσθιο επίπεδο. H σπονδυλική στήλη έχει από το πλάι δύο καμπύλες (κύφωση και λόρδωση) που είναι φυσιολογικές, αλλά από μπροστά (στο μετωπιαίο επίπεδο) πρέπει να είναι ευθεία. Η πιο συνηθισμένη ηλικία εμφάνισης της σκολίωσης είναι κοντά στην εφηβεία και την ονομάζουμε ιδιοπαθή γιατί δεν γνωρίζουμε την ακριβή αιτία. Τα τελευταία χρόνια έχουν ανακαλυφθεί αρκετά γονίδια που σχετίζονται με τη σκολίωση και αναγνωρίζεται πλέον η συμμετοχή της κληρονομικότητάς στην εφηβική σκολίωση. Οι ελαφρές σκολιώσεις είναι σχετικά συνηθισμένες και περίπου ένα στα 30 παιδιά έχει μια μικρή σκολίωση. Οι μεγάλες είναι πιο σπάνιες (ένα στα 300 παιδία).

Συμπτώματα σκολίωσης και φυσική εξέταση
Τα παιδιά που έχουν σκολίωση ΔΕΝ ΠΟΝΑΝΕ. Δεν έχουν κανένα σύμπτωμα. Τη σκολίωση την ανακαλύπτουν οι γιατροί ή οι γονείς ως αλλαγή στην εμφάνιση της πλάτης του παιδιού.
Κατά την εξέταση του παιδιού ο βασικότερος έλεγχος είναι το απλό τέστ της επίκυψης και μια εν φας ακτινογραφία. Μαγνητική τομογραφία ή άλλη εξέταση σπάνια χρειάζεται.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΚΗΔΕΜΟΝΑΣ
Η αντιμετώπιση της σκολίωσης έχει σχέση με την υπολειπόμενη ανάπτυξη του παιδιού και από το μέγεθος της σκολίωσης. Ο γιατρός καλείται να προβλέψει (μαντέψει) πόση ανάπτυξη έχει μπροστά του ένα παιδί και τέτοια στοιχεία παίρνει από την εξωτερική ωρίμανση του παιδιού (στάδια εφηβείας), από την έναρξη της περιόδου στα κορίτσια και από τις ακτινογραφίες της σπονδυλικής στήλης και της λεκάνης, όπου φαίνεται η σκελετική ωρίμανση. Τον τελευταίο χρόνο κερδίζει έδαφος η εκτίμηση της οστικής ωρίμανσης με την ακτινογραφία του χεριού, που είναι πολύ μεγαλύτερης ακρίβειας από κάθε άλλη πρόβλεψη. Αν το παιδί έχει αρκετή ανάπτυξη μπροστά του, τότε α) τις μικρές σκολίωσεις τις παρακολουθούμε συστηματικά (ανά 4 μήνες), β) τις μεσαίες τις αντιμετωπίζουμε με κηδεμόνα και γ) τις μεγάλες σκολιώσεις τις χειρουργούμε. Τα παιδιά που έχουν προχωρήσει στην σκελετική ωρίμανση και ως εκ τούτου η πρόβλεψη είναι ότι δεν θα προχωρήσει η σκολίωση τους απλά τα παρακολουθούμε συστηματικά. Δεν βάζουμε ποτέ κηδεμόνα σε ώριμο παιδί (που δεν ψηλώνει) ή και κατά αντιστοιχία σε κορίτσι που έχει περίοδο πάνω από ένα χρόνο. Ο κηδεμόνας τοποθετείται για τουλάχιστον 16-18 ώρες την ημέρα και μέχρι το παιδί να πάψει να ψηλώνει (το σύνολο της θεραπείας είναι περίπου 3 χρόνια).

ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ
ΚΛΑΣΣΙΚΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ
Το χειρουργείο είναι μια πολύ ασφαλής αλλά μεγάλη επέμβαση όπου γίνεται η μικρότερη δυνατόν σπονδυλοδεσία που μπορεί να ελέγξει για πάντα την σκολίωση. Κατά την σπονδυλοδεσία θυσιάζεται η φυσιολογική κίνηση της σπονδυλικής στήλης προκειμένου η τελευταία να ισιώσει. Η τεχνολογία για διόρθωση της σκολίωσης χωρίς σπονδυλοδεσία είναι το μέλλον.

ΝΕΑ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΑ
Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μεγάλη προσπάθεια ανάπτυξης χειρουργικών τεχνικών για διόρθωση της σκολίωσης με ταυτόχρονη ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ. Σήμερα υπάρχουν δύο καινούργιες τεχνικές με αξιόλογο χρονικό διάστημα παρακολούθησης: η πρώτη (Apifix) είναι οπίσθια (όπως και η κλασσική σπονδυλοδεσία) και η δεύτερη (VBT) είναι πρόσθια, δηλαδή δια του θώρακα ή της κοιλιάς.
Όπως σε κάθε νέα τεχνική, το μειονέκτημα είναι η πιθανότητα αστοχίας του χειρουργείου, που σχετίζεται στην έλλειψη μακριάς εμπειρίας. Αυτό αντιρροπείται από το γεγονός ότι και στα δύο αυτά χειρουργεία (Apifix και VBT) δεν γίνεται σπονδυλοδεσία και θεωρητικά η σπονδυλική στήλη δεν διαταράσσεται ανατομικώς, απλά τροποποιείται η ανάπτυξη της. Σε δυνητική λοιπών αστοχία, μπορεί εύκολα κάθε σύστημα να αντικατασταθεί από μια κλασσική σπονδυλοδεσία. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι τεχνικές αυτές θα αντικαταστήσουν σε μεγάλο βαθμό την κλασσική σπονδυλοδεσία.

Ηλιας Χ. Παπαδόπουλος
Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης/ Σκολίωσης
Υψηλάντου 18, 10678 Αθήνα
Τηλ γραμματείας +30 6956 483599
Τηλ Ιατρείου +30 210 7218719
e-mail: hpapado@yahoo.com